Een Dreidel is een vierzijdig draaitolletje met op elke van de zijden, de Hebreeuwse letters: נ (Nun), ג (Gimel), ה (Hei), ש (Shin). Deze letters vormen samen een acroniem voor de zin נס גדול היה שם, Nes Gadol Hayah Sham – "Een groot wonder gebeurde daar” - een verwijzing naar het Chanoeka verhaal.
Op dreidels uit Israël wordt de letter ש (Shin) vervangen voor פ (Pei), zodat er staat: Nes Gadol Hayah Poh - “Een groot wonder gebeurde hier”. Met beide zinnen wordt de herinwijding van de Tempel van Jeruzalem in de 2e eeuw voor Chr. herdacht.
Volgens de overlevering had de tempelpriester tijdens het ritueel reinigen van de Tempel nog maar één kruikje met koosjere olie kunnen vinden om de Menora - de zevenarmige kandelaar- aan te steken. Op wonderbaarlijke wijze raakte het kruikje echter niet leeg voordat de nieuwe koosjere olie naar Jeruzalem kon worden gebracht. De kruik leverde genoeg olie om acht dagen het licht te laten branden, precies de tijd die nodig was om de nieuwe olie te verkrijgen.
Dreidels hadden niet alleen een religieuze functie. Vanaf de 17e en 18e eeuw werd het steeds vaker als speelgoed gebruikt. De vier letters vormen dan ook de regels voor een spel dat tijdens Chanoeka gespeeld wordt. Het spel is vergelijkbaar met ganzenbord en werd vooral onder de Jiddisch sprekende Joden van Oost Europa vaak tijdens Chanoeka gespeeld.
Jiddisch is een van oorsprong Germaanse taal met Hebreeuwse en Semitische invloeden, ontstaan in 9e t/m 12e in het Duitse stroomgebied van de Rijn. Het Jiddisch behoord tot de zelfde taalfamilie als het Nederlands, Engels en het Duits. De letterנ (Nun) staat in het Jiddisch voor Nisht (niets), wat betekent dat je niets in de ‘pot’ hoeft te doen maar ook niets ontvangt. Als je de letter ג (Gimel) draait, wat Gants (alles) betekent, wordt je automatisch eigenaar van de inhoud. Wordt . (Hei) gedraaid, wat Halb (Half) betekent, dan ontvang je de helft van de inhoud van pot. Als ש (Shin), wat staat voor Shtel ayn (stop in), gedraaid wordt, dan betekent het dat je moet bijleggen.
